بررسی وضعیت بازاریابی و ساختار بازار پرتقال در منطقه جیرفت در سال زراعی 1392-1391

باتوجه به اهمیت جایگاه محصول پرتقال دراشتغال واقتصاد منطقه جیرفت (منطقه جنوب استان کرمان) و مخاطرات و تهدیدات جدی فراروی بازاریابی این محصول محوری اقتصادی منطقه، این پژوهش در سال زراعی 1392-1391به منظور ارائه تصویری کامل تر از ساختار و وضعیت بازاریابی پرتقال این منطقه وفق معیارها و موازین علمی به صورت های مختلف با محوریت عملیات میدانی انجام گرفته است. همچنین با استفاده از الگو اضافه بهاء ، اثر دو عامل مهم درونی سامانه بازار (قیمت خرده فروشی و هزینه های بازاریابی) برحاشیه بازاریابی این محصول تعیین گردیده است. داده های تحقیق باتکمیل پرسش نامه از 192 تولیدکننده و 65 فروشنده واسط، عمده و خرده فروش مسیر بازار محصول که طی فرایند چندمرحله ای خوشه ای از جامعه تولید کنندگان و فروشندگان انتخاب گردیده اند، اخذ گردیده است. نتایج نشان می دهد اصلی ترین مسیر بازاررسانی محصول، مسیر تولید کننده -- دلال واسط – عمده فروش میادین- خرده فروش با اولویت میادین مرکز کشور می باشد. سهم تولیدکنندگان از قیمت پرداختی مصرف کنندگان برای هر چهار گروه پرتقال مورد بررسی(محلی،والنسیا،ناول و سایر ارقام) در حد50 درصد می باشد. ارتباط مستقیم و بدون واسطه تولیدکنندگان با میادین؛ گرچه با ضایعات کمتری از محصول همراه بوده، ولی هزینه بازاریابی بالاتری را موجب گردیده است. ارزش افزوده حاصل از هزینه کرد خدمات و فعالیت های بازاریابی در چهار گروه پرتقال متفاوت و در محدوه 46/95 تا 64/171 قرار می گیرند. دو عامل یا متغیر مورد بررسی بر حاشیه بازار(قیمت خرده فروشی وهزینه بازاریابی) در هر چهار گروه پرتقال مثبت و معنی دار می باشد و بسته به گروه پرتقال، 38 تا 54 درصد تغییرات متغیر وابسته را )حاشیه بازاریابی( توضیح می دهند. هزینه بازاریابی بیشتر از متغیر قیمت خرده فروشی برحاشیه بازار پرتقال منطقه جیرفت اثرگذار می باشد. تأثیر هزینه حمل و نقل به عنوان قسمتی از هزینه بازاریابی بی معنی می باشد.